AĞRI DAĞI MİLLİ PARKI
JEOLOJİK YAPI
Bölge 1. Jeolojik zamanda oluşmuş olup 4000 metreye kadar bazalt daha sonra sonraki yükseklikte andezit lavlarından oluşarak volkanik bir dağ özellikleri gösterir. Dağın doruğunda bir örtü buzulu vardır ve Türkiye’nin en büyük buzuludur.
FLORA
Ardıç, Gürgen, Huş, Kafkas Üçgülü, Kırmızı Üçgül, Aküçgül, Yabani Fiğ, Yabani Yonca, Kılçıksız Brom, Tilki Kuyruğu, Koyun yumağı, Yabani Arpa, Yabani Buğday ve Yabani Çavdar alanda yayılış gösteren önemli bitki türlerindendir.
FAUNA
Ur Keklik, Kaya Kekliği, Çil Keklik, Yaban Koyunu, Çengel boynuzlu Dağ Keçisi, Tilki, Kurt, Tavşan, Vaşak, Yaban Domuzu, Akbaba, Kartal, Şahin, Doğan, Engerek Yılanı, Alabalık ve Sazan alanda yayılış gösteren önemli hayvan türleridir.
KULLANIM
Ağrı Dağı Milli Parkı yıl içerisinde çok sayıda yerli ve yabancı turistlerin ağırlamaktadır. 01.11.2004 yılında ilan edilmiştir. Ağrı Dağı Milli Parkı; düzensiz olarak yapılmakta olan yamaç paraşütü ve sportif olta balıkçılığı, dağcılık, doğa yürüyüşü gibi uğraşların yanında, fotoğraf ve resim hobisi için, Yaban hayatını yakından izlemek için de ziyaretçilere zengin peyzaj güzellikleri sunmaktadır. Dünyada Alaska’daki meteor çukurundan sonra ikinci büyük göktaşı çukuru da milli park sınırları içerisindedir.
İKLİM
İklim bakımından Türkiye’nin en karasal ve sert iklimli bölümüne girer. Kışlar çok sert geçer. İlkbahar ve sonbahar kısa sürer. Az yağmur, daha çok kar yağar.
KAYNAK DEĞERLERİ
Ağrı Dağı Milli Parkı Büyük ve Küçük Ağrı Dağları, Meteor Çukuru ve Nuh’un gemisinin bulunduğu alanlar olmak üzere üç bölümden oluşmaktadır. Ağrı Dağı, 5137 m yüksekliği ile ülkemizin ve Avrupa’nın en yüksek noktası olması yanında zirvesinde de ülkemizin en büyük buzulu bulunmaktadır. Dünyada Alaska’daki meteor çukurundan sonra ikinci büyük göktaşı çukuru da milli park sınırları içerisindedir.
ULAŞIM
Milli Park, Ağrı Doğubayazıt İlçesine 10 km mesafededir. Ağrı İline ise 100 km mesafededir. Iğdır İline 40 km mesafededir. Ankara – Ağrı arasında düzenli olarak hava ve karayolu bağlantısı mevcuttur.
Ağrı Dağı Milli Parkı İle İlgili Bilgiler
1. Alanın genel tanıtımı (Fiziki ve coğrafi) :
Ağrı Dağı Milli Parkı Türkiye, Ermenistan, Nahcıvan ve İran Devlet sınırlarının kesişme noktası yakınında, Doğu Anadolu Bölgesi, Ağrı ili, Doğubayazıt ilçesi, Iğdır ili, Aralık ve Karakoyunlu ilçelerinin sınırları içerisinde 39°42’08.81”K – 44°17’56.14”D Kuzey koordinatlarında yer almaktadır. Ağrı İline 100 km mesafededir. Ağrı Dağı Milli parkının Doğusunda Küçük Ağrı Dağı bulunmakta olup yüksekliği 3898m dir.
Ağrı Dağı Milli Parkı olarak ilan edilen alan, flora ve fauna zenginliği, ilginç peyzaj özellikleri, jeolojik ve jeomorfolojik oluşumları, sulak alanları, rekreasyonel potansiyeli, Türkiye’nin ve Avrupa’nın en yüksek noktası olması gibi ulusal ve uluslararası kaynak değerlerine sahip, korumaya değer bir alan olması nedeniyle 01.11.2004 tarih ve 2004/8078 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla “Ağrı Dağı Milli Parkı” olarak ilan edilmiştir.
2. Alanın uluslararası statüleri: Türkiye’nin önemli Milli Parkları arasında yer almaktadır. Nuh Peygamberin Gemisi ve Nuh Tufanı nedeniyle Ağrı Dağı büyük ölçüde tanınmaktadır. Milli Parkın sınırları içerisinde meteor çukuru vardır ve Dünyada 2. en büyük çukurdur.
3. Alana ait Flora bilgileri: Ardıç, Gürgen, Huş, Kafkas Üçgülü, Kırmızı Üçgül, Aküçgül, Yabani Fiğ, Yabani Yonca, Kılçıksız Brom, Tilki Kuyruğu, Koyun yumağı, Yabani Arpa, Yabani Buğday ve Yabani Çavdar alanda yayılış gösteren önemli bitki türlerindendir.
4. Alana ait Fauna bilgileri: Ur Keklik, Kaya Kekliği, Çil Keklik, Yaban Koyunu, Çengel boynuzlu Dağ Keçisi, Tilki, Kurt, Tavşan, Vaşak, Yaban Domuzu, Akbaba, Kartal, Şahin, Doğan, Engerek Yılanı, Alabalık ve Sazan alanda yayılış gösteren önemli hayvan türleridir.
5. Alana ait Ekosistem bilgileri:
Ağrı Dağı Milli Parkının bulunduğu alan çoğunlukla mera, otlakiye, yayla, verimsiz çorak ana kayanın göründüğü lav akıntılarıdır.
6. Alanın temel peyzaj öğeleri:
Ağrı Dağı Milli Parkı; dağcılık, doğa yürüyüşü gibi uğraşların yanında, fotoğraf ve resim hobisi için, Yaban hayatını yakından izlemek için de ziyaretçilere zengin peyzaj güzellikleri sunmaktadır.
7. Alana ait arkeolojik ve tarihsel değerler:
Ağrı ve Iğdır illeri sınırları içerisinde kalan ve İnsanlık tarihinde Nuh’un gemisinin tufandan sonra indiği yer olarak bilinen Ağrı Dağı bütün dünyada çok yakından tanınmaktadır. Ağrı Dağının bulunduğu coğrafyada paleolitik çağdan günümüze kadar birçok medeniyet yaşamıştır. Hurriler, Urartular, Kutlar, Hun’lar, Araplar, Selçuklu’lar, İlhanlı’lar, Harzemşahlar, Timuroğulları, Safaviler, Çıldıroğulları, Akkoyunlular, Karakoyunlular ve sonrasında 1514’de Çaldıran zaferi ile Osmanlılar bu bölgede yerleşmiştir.
8. Alanın ekoturizm açısından önemi ve alanda yapılabilecek ekoturizm faaliyetleri:
Ağrı Dağı’nın etekleri rekreatif kullanımlar açısından oldukça elverişlidir. Ulaşım imkânlarının elverişsiz olmasına rağmen üstün peyzaj özellikleri ve manzara güzelliklerinin yanı sıra ulusal ve uluslararası bir üne sahip Ağrı Dağı ve çevresi doğaseverler ve dağcılar için vazgeçilmez bir tutkudur.
9. “Alana gitmişken bunları yapmadan dönmeyin” başlığı altında alanda yapılabilecek faaliyetler:
a) Alana gelip zirve tırmanışı yapmadan
b) Kamp yapmadan
c) Dağın görkemli manzarasında fotoğraflarını çekmeden
d) Nuh’un Gemisini ve Meteor Çukurunu görmeden gitmeyin.
10. Ziyaretçiler alanın korunmasında nasıl katkı sağlayabilirler?
Ağrı Dağı ülkemiz dağcıları ve yabancı ülke dağcıları açısından önemlidir. Bu dağdaki faaliyetler ülkemiz turizmine çeşitlilik katmaktadır.
Dağcılar aldıkları eğitim gereği bulundukları mekânı kirletmemeli ve kirletilmesine müsaade etmemelidir. Ağrı Dağı Milli Parkının temiz tutulması dağda faaliyet gerçekleştiren herkesin sorumluluğundadır. Tırmanan grupların kendilerine ait çöpleri beraberinde indirmeleri gerekmektedir.
11. Alana ulaşımın nasıl ve hangi koşullarla yapılabileceği ve alanla ilgili iletişime geçmek isteyenler için alanın irtibat bilgileri:
Ağrı Dağı Milli Parkına gelmek isteyen ziyaretçiler, Ağrı il Merkezinden 100 km, Doğubayazıt ilçesinden 10 km ve Iğdır İl merkezine ise 40 km olduğunu bilmeleri yeterlidir.
Alanla ilgili iletişime geçmek isteyenler ise, Orman ve Su İşleri Bakanlığı Erzurum 13. Bölge Müdürlüğü Ağrı ve Iğdır Şube Müdürlükleriyle irtibata geçebilirler.
